*** - Chiến tranh giữa Pháp, Tây Ban Nha và nước Đại Nam
Năm Tự Đức thứ 11 có 14 chiếc thuyền và 300 liên quân Pháp cùng Tây Ban Nha dưới sự chỉ huy của Trung Tướng Hải Quân Charles Rigaul De Genouilly (1807 - 1073) và Đại Tá Lục Quân Tây Ban Nha Balanca Y Guttiierez (1819 - 1876) ra lịnh cho đoàn tàu chiến tiến vào cửa Đà Nẵng . Ngày 1-9-1858 tiếng súng gây hấn đã bắn vào thành An Hải và thành Tôn Hải sau đó thuộc tỉnh Quảng Nam .
Ngày 9-2-1859 Thủy quân Pháp vào cửa Cần Giờ (Nam Kỳ) bắn phá các đồn .
Ngày 18-2-1859 Pháp tấn công thành Gia Định
Ngày 14-4-1861 Pháp chiếm xong Định Tường
Ngày 7-1-1862 nước Đại Nam mất 3 tỉnh Miền Đông (Biên Hòa, Gia Định, Định Tường) và đảo Côn Lôn .
Ngày 21 và 22-2-1862 Pháp khởi sự đánh Vĩnh Long .
Ngày 5-6-1862 Hòa ước Nhâm Tuất do Phan Thanh Giản (1796 - 1867) và Lâm Duy Hiệp (1806 - 1863) đại diện triều đình Huế ký với Đô Đốc Louis Adolphe Bonard (1805 - 1867) và Palanca Y Guttierẹz
Có 12 khoản nhưng 2 khoản rất quan trọng cho triều đình Huế:
- Khoản thứ 3: "Ba tỉnh miền Đông là Biên Hòa, Gia Định, Định Tường (Mỹ Tho) và đảo Côn Lôn sẽ nhượng cho Pháp"
- Khoản thứ 8: "Nước Đại Nam phải trả cho Pháp và Tây Ban Nha một số tiền bồi thường 4 triệu nguyên bạc trong thời hạn 10 năm, mỗi năm 400 000 đồng, giao tận tay người đại diện Pháp ở Gia Định" (6)
Vua Tự Đức muốn chuộc lại 3 tỉnh miền Đông nên cử Phan Thanh Giản làm Chánh sứ, Phạm Phú Thứ (1821 - 1882), Ngụy Khắc Đản (1817 - 1873) làm Bồi sứ với đoàn tùy tùng cộng cả thảy 62 người . Ngày 4 -7 - 1863, Sứ bộ đáp tàu Européen từ Sài Gòn sang Pháp . Cuộc điều đình chuộc lại 3 tỉnh miền Đông, được kết thúc vào xế trưa ngày 10 tháng 11. Cuối năm 1863, sứ bộ Đại Nam về đến nước nhà .
Về sau hiệp ước nầy không có kết quả vì Hầu Tước Justin De Chasseloup Laubat (1805 - 1873) Tổng Trưởng Bộ Hải Quân kiêm Thuộc Địa cực lực phản đối . Ông nêu lý do những người cộng tác với Pháp đều muốn Pháp ở lại để bảo vệ gia đình, sinh mạng và tài sản của họ. Nếu Pháp không bênh vực cho họ, sau nầy lấy ai cộng tác với Pháp.
Ngày 20-6-1867,Tự Đức thứ 20, Phan Thanh Giản cùng Án Sát Vĩnh Long là Võ Doãn Thanh đến đàm phán với Pierre Paul Marie De LaGrandìère (1807 - 1876). Ông Phan Thanh Giản yêu cầu chờ xin lệnh triều đình Huế vì những yêu sách quá đáng của Pháp .
Khi trở lại thành Vĩnh Long thì quân Pháp đã bao vây và chiếm mất rồi . Sau khi giao thành cho Pháp, ông tuyệt thực suốt 17 ngày không chết, rồi uống thuốc độc tự tử ngày :4-8-1867.
Ngày 21-6-1867 Pháp chiếm Châu Đốc vào buổi chiều
Ngày 24-6-1867 Pháp chiếm Hà Tiên
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét